Τι πανεπιστήμια θέλουμε;

? Η πανεπιστημιακή παιδεία έχει εγγενή όχι εργαλειακή αξία. Η επιτυχία της δεν εξαρτάται από οικονομικά ή άλλα εξωγενή αποτελέσματα. Δεν διδάσκουμε τους νέους για να «συνεισφέρουν» στην οικονομία, αλλά για να μάθουν να σκέπτονται, να κρίνουν και να εμβαθύνουν την κατανόηση εαυτού και κόσμου.
 
? Η πανεπιστημιακή έρευνα συμβάλλει στην ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνολογίας και στο άνοιγμα νέων οριζόντων στη γνώση. Αλλά βασικός της σκοπός είναι η καλλιέργεια του χαρακτήρα με την εμβάθυνση στις έννοιες και αξίες του αντικείμενου και τη βελτίωση της μαθητείας. Είναι λάθος επομένως να πριμοδοτούμε αποκλειστικά την έρευνα που έχει άμεσο υλικό ή οικονομικό αντίκτυπο ή να θεωρούμε το ερευνητικό δυναμικό υπηρέτη της οικονομίας.
 
? Όταν το πανεπιστήμιο γίνεται επαγγελματική σχολή – όπως βλέπουμε σε μερικές «μεγάλες» σχολές – τότε σταματάει να καλλιεργεί την επιστήμη και γίνεται τεχνογνωσία. Γι᾽ αυτό και οποιαδήποτε μεγάλη μεταρρύθμιση πρέπει να εξηγεί συγκεκριμένα και τεκμηριωμένα πως το νέο σχέδιο προσαρμόζεται στις ανάγκες της οικονομικής ανάπτυξης και παραγωγικής ανασυγκρότησης. Αν δεν το κάνει στηριγμένο σε μελέτες για τις επαγγελματικές και περιφερειακές ανάγκες της χώρας θα αποτύχει σε αυτό, όπως τόσες κυβερνήσεις που αντιμετώπισαν την παιδεία εργαλειακά, ως μέσο πολιτικής εκμετάλλευσης.
 
? Η παιδεία καλλιεργεί τη συλλογική δράση και τη δημοκρατική συμπεριφορά διδασκόντων και διδασκομένων. Το πανεπιστήμιο είναι εργαστήρι δημοκρατίας και προετοιμασία της ιδιότητας του πολίτη. Η δημοκρατική συλλογικότητα της μάθησης και της έρευνας προηγείται και διδάσκει τη μέθοδο και σημασία της δημοκρατικής διαδικασίας.
 
Από τη συνέντευξη μου στην εκπομπή «Έρθεν η ώρα μας» με τον Θανάση Λαζαρίδη Στο Κόκκινο 105,5.