Η φετινή ήσυχη αλλά επίκαιρη Εργατική Πρωτομαγιά

Σ’ αυτή την κρίση μάθαμε ποιες είναι οι δουλειές χωρίς τις οποίες μια πόλη δεν μπορεί λειτουργήσει. Μάθαμε ποιοι είναι όλοι εκείνοι οι αόρατοι εργαζόμενοι, οι «βασικοί εργαζόμενοι» όπως αποκαλούνται, χωρίς τους οποίους πολλοί από εμάς τους υπόλοιπους δε θα μπορούσαμε να επιβιώσουμε. Προσέξαμε για πρώτη φορά τόσο έντονα όλους εκείνους και εκείνες που δεν μπορούν να δουλέψουν από το σπίτι και που πρέπει να πάνε κάθε μέρα στη δουλειά τους, συχνά χωρίς προστατευτικά μέσα: υπάλληλοι  σουπερμάρκετ, όλοι/ες που παράγουν, μαζεύουν και μεταφέρουν τα τρόφιμα, καθαριστές, «σκουπιδιάρηδες», ντελιβεράδες, ταχυδρόμοι, χειρώνακτες, υγειονομικό προσωπικό. Όλους εκείνους και όλες εκείνες που εκπροσωπούν τη συλλογική δράση που μας σώζει, και που είχαν υποτιμηθεί στο όνομα του κέρδους λαμβάνοντας πολύ χαμηλούς μισθούς.

Αυτοί είναι οι άνθρωποι που θα υποφέρουν περισσότερο από την υγειονομική και την οικονομική κρίση. Όπως προειδοποιεί ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας, σχεδόν το μισό του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού – 1,6 δισεκατομμύρια – βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε «άμεσο κίνδυνο να χάσουν τα προς το ζην». Από τα 3,3 δισ. του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού περίπου 2 δισ. εργάζονται στην άτυπη οικονομία, συχνά με βραχυπρόθεσμες συμβάσεις ή αυτοαπασχόληση χωρίς ασφάλιση. Οι μισθοί τους κατέρρευσαν κατά 60% τον πρώτο μήνα της κρίσης.

Όμως η φτώχεια χτυπάει και τη ζωή και την υγεία. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η Ελλάδα μετά την κρίση χρέους, δαπανά 1.623 € τον χρόνο κατά κεφαλή για υγειονομική περίθαλψη, όταν ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι 2.884 €. Τα νοικοκυριά πληρώνουν από το μειωμένο τους εισόδημα πάνω από το ένα τρίτο των εθνικών δαπανών για την υγεία, ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στην ΕΕ. Στην αρχή της πανδημίας, η Ελλάδα είχε μόλις 560 μονάδες εντατικής θεραπείας ή 5,2 κρεβάτια ανά 100.000 άτομα, ενώ η Γερμανία είχε 29,2. Και όπως ξέρουμε οι φτωχοί έχουν μεγαλύτερα προβλήματα υγείας και μικρότερο προσδόκιμο ηλικίας από τους εύπορους. Στη Βρετανία φτωχότερες περιοχές έχουν πάνω από διπλάσια θύματα από τον κορονοϊό απ’ ό,τι οι πλουσιότερες (55 και 23 θάνατοι ανά 100.000). Το ίδιο ισχύει και στην Ελλάδα παρότι δεν έχουμε στοιχεία ακόμη.

Για πρώτη φορά ίσως τα τελευταία χρόνια, όσοι βρίσκονται στην κορυφή της εργασιακής πυραμίδας και του πλούτου, αναγκάστηκαν να αναγνωρίσουν το πόσο εξαρτώνται από αυτούς τους κακοπληρωμένους αόρατους εργαζόμενους. Γι’ αυτό και η σημερινή εργατική πρωτομαγιά είναι λίγο περίεργη. Θυμίζει τη σιωπηλή αλληλο-αναγνώριση που υπάρχει καμιά φορά μεταξύ ανθρώπων πολύ διαφορετικών μεταξύ τους. Ας ελπίσουμε ότι αυτή η ήσυχη Πρωτομαγιά θα είναι ο μεγαλύτερος θρίαμβος του μηνύματος που φέρει εδώ και σχεδόν ενάμιση αιώνα.